O Śpiewaku

Mnóstwo słownych żartów mi się pcha na temat bycia głuchą na słowa Śpiewaka, a jeden słabszy od drugiego, poprzestańmy więc na tym, że tak: jestem na niego głucha kompletnie, nieodwracalnie i od dawna.

Przestałam go słuchać, gdy w serwisie natemat.pl wywiesił kuriozalny tekst „Sami sobie tworzymy problemy”, w którym, w istocie, pełen pasji i żaru stworzył problem a to gimnazjalistek na balu jako zielonych jabłuszek podniecających starych satyrów, a to dziewięciolatków na nk.pl epatujących seksualnością nawet bez nagości. W przypadku dobrze dorozwiniętych piętnastolatek jestem w stanie bez problemu zrozumieć powiązanie ich z seksualnością, natomiast niekoniecznie z pedofilią. Nie jestem jednakże w stanie wyobrazić sobie świadomie uwodzącego dziewięciolatka. No proszę mi wybaczyć, w tym przypadku uwodzenie jest wyłącznie w oku patrzącego.

Więc gdy później widywałam Śpiewaka przy różnych okazjach, głównie dotyczących spraw związanych z seksualnością nieletnich, nabierałam coraz większego przekonania, że spora część jego działalności opiera się na żerowaniu na pedopanice i braku zaufania do dzieci. Mocno wspierał mity gimnazjalnych zabaw typu słoneczko czy chlebek (niepotwierdzonych nigdzie i niczym, jeśli nie liczyć sensacyjnych artykulików w portalozie codziennej gdzieś pomiędzy majtami Dody, mamą Madzi a masażem gorącymi kamieniami); nie przykładał też szczególnych starań, by znikomość uwiedzeń przez internet przeniknęła do świadomości tak zwanego generała publicznego, chociaż nawet na stronie kidprotect.pl cytuje statystyki policyjne z 2011, z których wyraźnie wynika, że osławiony wojtek, lat 12 uwodzi zza komputera niecałe 5% spośród wszystkich wykorzystanych seksualnie małoletnich. Oznacza to dla nas, że problem jest marginalny o wiele mniejszy, niż nam o nim opowiada Śpiewak (co nie oznacza, że nie istnieje!) i jednak w profilaktyce molestowania dzieci lepiej skupić się na tym, by nauczyły się zgłaszać nauczycielom i higienistom w szkołach, co dzieje się w domu, na zajęciach pozalekcyjnych lub w szatni, bo to tam dzieje się o wiele więcej nieszczęść. I nie wynikają one z tego, że piętnastoletnie dziewczyny stroją się na bale gimnazjalne, na litość.

Nie twierdzę, że Śpiewak zajmował się wyłącznie działaniami pozornymi, chociaż polska muzyka rozrywkowa obyłaby się doskonale bez wkładu jego kapeli Nanemah, zarzynającej riffy z The Cure i kraszącej youtube’a wideosami z brutalnie traktowanymi penisami. Z drugiej strony, jest ona o wiele za mało znana, by polską muzykę rozrywkową dorżnąć ostatecznie, czego bardzo żałuję.

Nie, Śpiewak bardzo ładnie poprowadził kampanię „Milczenie zabija” – firma, którą współtworzył, opracowała spot w ramach partnerstwa, na stronie kidprotect jest dość krótkie, ale sensowne i treściwe opracowanie doyczące przemocy wobec dzieci. Jestem pewna, że akurat temu tematowi poświęcił dużo pracy i serca.

Przez lata pracy w fundacji, udzielania się w mediach oraz działalności w serwisach społecznościowych wyłania mi się obraz Śpiewaka jako kogoś, kto w pewnym momencie uwierzył, że jest ekspertem do spraw tematyki przestępstw wobec dzieci. Ogromne wsparcie, jakie miał od strony Rzecznika Praw Dziecka mogło go w tym tylko upewniać. Za eksperctwem poszła wiara w nieomylność i bezkrytyczne powtarzanie miejskich legend o seksualnych zabawach gimnazjalistów; poszła też, jak sądzę, wiara we własną bezkarność, gdy na koncie fundacji zaczęły pojawiać się większe pieniądze.

W dyskusji nad Śpiewakiem nie sposób zastanowić się nad zasadnością istnienia fundacji jako takich. Chciałabym żyć w państwie, w którym nie byłyby potrzebne, bo większość NGOsów dowodzi, że państwo w jakimś aspekcie nie jest do końca wydolne i są ludzie na tyle zaangażowani i zdesperowani, by je zacząć wyręczać. Niestety mam świadomość, że mniejsza biurokracja w przypadku działania fundacji jest bezpośrednim skutkiem mniejszej kontroli nad wydatkami takiej instytucji. Jest zatem ryzyko nadużyć. Ponieważ rewolucja nie została jeszcze wygrana i państwo w niektórych dziedzinach faktycznie nie daje rady (ochrona praw kobiet, dzieci, edukacja seksualna, projekty dotyczące infrastruktury dla niezmotoryzowanych), nie gardłuję przeciw fundacjom. Twierdzę jednak, że trzeba im patrzeć na ręce i domagać się pełnej transparentności.

Prawdę powiedziawszy, nie wierzę w niefrasobliwość i roztrzepanie w przypadku defraudacji, jakich dopuścił się szef Kidprotectu. Jestem pewna, że Śpiewak był świadom, iż korzystając z pieniędzy fundacji, na które składały się wpływy z 1%, dobrowolne wpłaty i hojne gesty sponsorów, jest złodziejem. Okradał nie tylko sponsorów (tych mi mało szkoda, i tak korposy muszą coś odpalać na cele charytatywne), nie tylko darczyńców (tych mi bardzo, bo zaufali, że to dla dzieci), lecz i swoich pracowników (tych najbardziej, bo poświęcili fundacji mnóstwo pracy, emocji i czasu), którzy ostatecznie, nie otrzymawszy kolejnych pensji, skierowali sprawę do sądu. Także jeden ze sponsorów, w czasie, gdy fundacja utraciła już status OPP zadał trochę więcej pytań niż „na co idzie? ach, na dzieci, to bardzo ładnie”. And shit hit the fan.

Kuba siedzi w domu i płacze – pisała mi znajoma. Prosi się o jakiegoś bon-mota o płaczących dzieciach lub rozpaczających ludziach, którzy poświęcili się dla projektów Kuby, ale miejmyż trochę dystansu do siebie. Akcja jest taka, że trzeba Śpiewakom patrzeć na ręce: i wtedy, gdy sieją grozę wykorzystując naszą nieznajomość dziecięcego świata, i wtedy, gdy do tych rąk dostają się duże pieniądze.

I, rzecz jasna, dążyć do tego, by fundacje chroniące prawa dzieci nie były potrzebne. Nie mam łatwych odpowiedzi, jak to osiągnąć, możemy się nad tym wspólnie zastanowić.